Cho dù trải qua bao biến đổi của lịch sử xã hội, văn học Nga – Xô Viết vẫn luôn để lại dấu ấn trong tâm hồn của nhiều độc giả thế giới nói chung, và nhiều thế hệ người đọc tại Việt Nam nói riêng.
Top 10 tác phẩm văn học Nga đặc sắc nhất dưới đây là ý kiến chủ quan của admin Blog Văn học Điện ảnh và không sắp xếp theo thứ tự về mức độ hay của các tác phẩm. Chúc quý độc giả tìm được những tác phẩm văn học hay và ý nghĩa cho riêng mình!
Thép Đã Tôi Thế Đấy – Nikolai A.Ostrovsky
Thép Đã Tôi Thế Đấy là một cuốn tiểu thuyết kinh điển của nhà văn Nikolai A.Ostrovsky. Có lẽ chưa có một nhà văn nào sáng tác trong điều kiện gian khổ như ông. Trong lòng tác giả hẳn phải có một cảm hứng cực kỳ mãnh liệt. Nguồn cảm hứng ấy là sức mạnh trong tinh thần của người chiến sĩ bị tàn phá thân thể, bị đau đớn thể xác nhưng ông không chịu nằm yên chờ chết, không chịu xa rời chiến đấu, Nikolai A.Ostrovsky đã dùng nguồn cảm hứng của một người chiến sĩ cách mạng để viết nên cuốn tiểu thuyết này.
Pavel Korchagin là nhân vật chính của câu chuyện. Ngày nay, khi đọc tác phẩm theo quan điểm rộng hơn, nhiều độc giả cho rằng, cuộc đấu tranh giải phóng loài người còn là cuộc đấu tranh với đói nghèo, bệnh tật, với sự dốt nát và vô chính phủ, với những áp bức, bất công và bóc lột, với chiến tranh, với xung đột… Thép Đã Tôi Thế Đấy đã được dịch ra hơn 70 ngôn ngữ và in ra ở hơn 80 quốc gia.
Càng yêu cuốn tiểu thuyết, càng khâm phục nhân vật Pavel, ta càng kính trọng tác giả, càng tôn quý phẩm chất con người chiến sĩ cách mạng.
Thép Đã Tôi Thế Đấy có vị thế to lớn trong lịch sử văn học Nga và cả trên thế giới.
Chiến Tranh Và Hòa Bình – Leo Tolstoy
Thường được giới phê bình văn học ngợi ca là cuốn tiểu thuyết vĩ đại nhất, câu chuyện sử thi này kể về vận mệnh của 5 gia đình quý tộc sống qua những cuộc chiến tranh của nước Nga với Napoléon của Pháp đầu thế kỷ XIX.
Tác phẩm chứa đựng rất nhiều thông điệp. Trong đó là những câu chuyện về gia đình, về tình yêu, cũng là một câu chuyện về thời chiến, song cốt lõi của tác phẩm là về những con người nỗ lực tìm chỗ đứng trong một thế giới tan vỡ, những số phận cố gắng tạo ra một cuộc sống có ý nghĩa cho chính họ trong thời chiến tranh loạn lạc.
Một trong những đặc điểm nổi bật của cuốn tiểu thuyết là nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật. Số phận các nhân vật với những tâm trạng tinh tế đều có liên hệ mật thiết với các bước thăng trầm của lịch sử. Đây chính là điểm cách tân của nhà văn Lev Tolstoy về thể loại sử thi anh hùng ca, từ đó tạo nên hình tượng anh hùng hiện đại trong văn học Nga và thế giới.
Sông Đông Êm Đềm – Mikhail Sholokhov
Sông Đông Êm Đềm là tiểu thuyết vĩ đại nhất của tác giả nổi tiếng Mikhail Sholokhov. Với bộ tiểu thuyết này, nhà văn Sholokhov đã được tặng Giải Nobel văn học năm 1965. Đây được coi là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của văn học Nga.
Thường được so sánh với Chiến Tranh Và Hòa Bình, cuốn tiểu thuyết lịch sử này viết về số phận của một gia đình Cossack điển hình trong khoảng thời gian 10 năm biến động, từ ngay trước khi Đệ Nhất Thế Chiến bắt đầu cho đến cuộc nội chiến đẫm máu sau Cách mạng tháng 10 Nga năm 1917.
Lịch sử xứ sở bạch dương đầu thế kỷ XX trở nên sống động nhờ những nhân vật được phát triển tốt và dễ gần của nhà văn Sholokhov, những người phải đấu tranh không chỉ trong một xã hội chiến tranh loạn lạc, mà còn cả những mối tình bất hạnh, mối thù gia đình và một quá khứ bí ẩn còn ám ảnh hiện tại.
“Tác phẩm có phần giống với bản anh hùng ca của Homer, đó là sự phản ánh đời sống và nền văn hóa nhân dân, là tác phẩm văn học vĩ đại, mang tính nhân dân, những thành tố thẩm mỹ của nó không tách rời nhau, sự kết hợp này, các nhà văn phương Tây thế kỷ 20 gần như chưa bao giờ đạt được” – GS. D.Stuare.
Tội Ác Và Hình Phạt – Fyodor Mikhailovich Dostoevsky
Tội Ác và Hình Phạt là tiểu thuyết nổi tiếng của cây bút bậc thầy Fyodor Dostoevsky. Nội dung cuốn tiểu thuyết viết về chàng sinh viên nghèo Raxkônnikốp vì quá lạc lối mà đã giết hại 2 chị em bà lão cầm đồ. Những ngày sau đó, Raxkônnikốp rơi vào tấn bi kịch mới và cuộc khủng hoảng tinh thần trầm trọng. Anh càng cố che giấu tội ác thì càng tỏ ra lúng túng.
Tình yêu sâu sắc, tấm lòng nhân hậu và sự hy sinh cao cả của cô gái Xônya, cùng sự quan tâm, giúp đỡ của mọi người đã thức tỉnh Raxkônnikốp. Chấm dứt những giằng xé trong tâm hồn, anh đã quyết định rằng thà bị giam cầm về thân xác còn hơn bị tù đày trong nội tâm mình.
Tác phẩm này nằm trong khá nhiều danh sách “Những cuốn sách nên đọc trong cuộc đời bạn“. Tạp chí Times đã bình chọn Tội Ác Và Hình Phạt là một trong số cuốn tiểu thuyết vĩ đại nhất lịch sử.
Thời Thơ Ấu – Macxim Gorki
Qua cuốn tự truyện của mình, tác giả Macxim Gorki đã phác họa chân dung cậu bé Aleksyei đơn độc bước vào đời mà không có cha và mẹ dẫn lối. Song, hành trang mà cậu đem theo thật phong phú: Đó là những ký ức về gia đình, những ký ức ấm áp về tình cảm của bà, của ba mẹ và của người ông tuy bề ngoài khó gần nhưng đã dạy cho cậu biết bao điều quý giá…
Macxim Gorki là nhà văn lớn của Nga, ông đã mở đầu trào lưu văn học hiện thực xã hội chủ nghĩa. Tác phẩm Thời Thơ Âu của ông chính là những năm tháng tuổi thơ của ông – một nhà văn nổi tiếng không chỉ của Nga và của cả văn học thế giới.
Cánh Buồm Đỏ Thắm – Alexander Grin
Cánh Buồm Đỏ Thắm là một cuốn truyện dài chan hòa ánh mặt trời và thấm đượm tình người bất hủ, cho đến hôm nay tác phẩm vẫn đủ sức làm xao xuyến hàng triệu trái tim độc giả.
Nội dung kể về cô bé Axôn sống với cha là một thủy thủ nghỉ hưu sau khi mẹ cô mất sớm. Cha cô ở nhà chăm sóc cô, ông làm các đồ chơi với những hình ảnh gợi về nghề thủy thủ để bán. Một lần trong khi mang đồ chơi qua cánh rừng để bán, Axôn đã gặp ông già Egơn. Ông kể cho cô về cuộc sống ngoài biển khơi và nói với cô bé rằng, lớn lên sẽ có một chàng hoàng tử lái con tàu có cánh buồm đỏ thắm đến đón cô. Và cô đã tin…
Tác giả Alexander Grin đã từng phải lang thang kiếm sống, từng phải đi lính và chịu tù đày. Nhưng mặc cho hoàn cảnh nghiệt ngã, thì qua tác phẩm văn học Cánh Buồm Đỏ Thắm của mình, ông vẫn giữ được niềm tin ở tương lai, cũng như khát vọng về cuộc đời hạnh phúc của con người.
Anh em nhà Karamazov – Fyodor Dostoevsky
Đây là cuốn tiểu thuyết căng thẳng về mặt cảm xúc và triết học về chế độ phụ hệ, bên cạnh đó là sự ganh đua trong gia đình. Giống như bất kỳ nhà văn Nga nào có chủ đề về đức tin, tác giả Dostoevsky đã có những khám phá sâu sắc cái ác và ý nghĩa.
Câu chuyện miêu tả những thế giới quan khác nhau của 3 anh em là Alyosha tu sĩ, Ivan trí thức và Dmitry duy cảm, cũng như người cha trụy lạc của họ, nạn nhân của một vụ giết người bí ẩn và cuộc điều tra trở thành tâm điểm của 3 phần cuối của cuốn tiểu thuyết.
Bằng ngòi bút thiên tài, Dostoevsky đã phản ánh tình trạng hỗn loạn của xã hội Nga nửa sau thế kỷ XIX, cùng với đó là hành trình “kiếm tìm ý nghĩa tồn tại” ở những con người thuộc các thế hệ quá khứ, hiện tại và tương lai.
Yevgeny Onegin – A. S. Pushkin
Yevgeny Onegin là cuốn tiểu thuyết bằng thơ được nhà văn Pushkin ra mắt năm 1833. Trong kiệt tác tiểu thuyết bằng thơ này, tác giả Pushkin đã kết hợp một câu chuyện tình hấp dẫn với bối cảnh xã hội Nga đầu thế kỷ XIX để tạo nên một trong những tác phẩm châm biếm hay nhất từng được viết ra hoàn toàn bằng thơ.
Không phải ngẫu nhiên mà nhà văn Pushkin thường được mệnh danh là cha đẻ của văn học Nga hiện đại và tác phẩm Yevgeny Onegin là tác phẩm văn học tiêu biểu nhất của ông. Tác phẩm vừa dí dỏm, vừa nghiêm túc, vừa mỉa mai nhưng đầy đam mê, tác phẩm là điểm khởi đầu cho văn học Nga hiện đại, bởi trong đó, người viết đã tạo ra khuôn mẫu cho gần như tất cả chủ đề, kiểu nhân vật và kỹ thuật văn học sau đó.
Số Phận Con Người – Mikhail Sholokhov
Lại một tác phẩm của cây bút thiên tài Mikhail Sholokhov, tác phẩm Số Phận Con Người đã từng được trích đoạn trong chương trình học trung học phổ thông tại Việt Nam.
Tác phẩm được mở đầu bằng tình huống tác giả gặp 2 cha con Xô-cô-lốp và bé Va-ni-a ở bến đò, được người cha kể lại câu chuyện cuộc đời mình. Đó là câu chuyện của 2 số phận đau khổ và cô độc thời hậu chiến, họ tìm thấy nhau, cũng như tìm được niềm tin vào ý nghĩa cuộc sống. Kết chuyện, nhìn 2 cha con khuất xa dần với một nỗi buồn thấm thía, chợt đứa bé quay lại nhìn tác giả, vẫy vẫy bàn tay bé xíu. Bỗng như có móng vuốt sắc nhọn nào đó bóp lấy trái tim mình, tác giả vội quay mặt đi…
Tuy chỉ là một truyện ngắn (có người gọi là truyện vừa), nhưng với dung lượng tư tưởng lớn và đậm tính sử thi, câu chuyện đã được rất nhiều nhà phê bình văn học gọi là một “tiểu anh hùng ca”.
Và Nơi Đây Bình Minh Yên Tĩnh – Boris Vasilyev
Là một cuốn tiểu thuyết ngắn được xuất bản năm 1969, đây là một trong những tác phẩm đặc sắc nhất về đề tài cuộc Chiến tranh Vệ quốc chống phát xít Đức. Cuốn tiểu thuyết được coi là cách nhà văn tôn vinh những phụ nữ Nga đã hy sinh anh dũng trong cuộc Đệ Nhị Thế Chiến. Cuốn tiểu thuyết đã được dựng thành nhiều phiên bản phim điện ảnh, phim truyền hình và từng phát sóng trên VTV1 tại Việt Nam.
Tác phẩm chọn thời điểm năm 1941, khi sĩ quan Vaskov chỉ đạo một tiểu đội toàn nữ ở hậu phương nhằm bảo vệ vùng trời Karelia. Dưới cánh rừng xanh tốt, nơi mà mỗi buổi bình minh đều yên tĩnh và thanh bình. Cho đến một ngày, tiểu đội đối mặt với một toán trinh sát của Đức. Trước kẻ thù được trang bị vũ khí tối tân, nhiều kinh nghiệm và đông đảo, cộng với sự khắc nghiệt của cánh rừng già, Vaskov và những cô gái phải gian khổ anh dũng chiến đấu vì nước Nga, máu sẽ đổ, nước mắt cũng sẽ rơi, nhưng những chiến sĩ vệ quốc vẫn sẽ sống mãi trong lòng những người Nga – Xô Viết và cả những độc giả!
Top 10 tác phẩm văn học Nga đặc sắc nhất trên đây đều là những tác phẩm mang trong mình những giá trị sâu sắc, được nhiều thế hệ người đọc đón nhận nồng nhiệt và có sức sống trường tồn theo thời gian. Vẫn còn nhiều tác phẩm văn học Nga tuyệt vời khác mà bản thân admin chưa thể đọc hết để giới thiệu qua bài viết này. Hy vọng với những gợi ý trên vẫn có thể giúp bạn có những lựa chọn cho riêng mình!
Xem thêm: Top 10 tác phẩm văn học Việt Nam đặc sắc nhất!
